2017/09/20
jardim da Dona Sônia; Rua Arthur de Sá (bairro Graciosa), cidade de Antonina (2017/09/13).
Da porta em que está escrita “vende-se chup-chup” saiu uma adolescente, à quem perguntei: “De quem é este magnífico jardim?”. Com um generoso sorriso ela respondeu: “É da minha avó! Ela se chama Sônia.”
Para criar aquele jardim, Dona Sônia teve à sua disposição apenas cinquenta metros quadrados: o espaço comprimido entre a sua casinha de madeira e a agitada rua da frente. Para aproveitar ao máximo, ela não levantou cerca, nem usou grade, deixando as pessoas que passam ali com o sentimento de que a qualquer hora podem vir buscar chup-chup (geladinho),
e sempre que necessitem, buscar um instante de descanso nesse pequeno paraíso verde.
Parabéns para Dona Sônia! Pouquíssimas pessoas conseguiriam, num espaço tão reduzido, criar um jardim tão lindo. Um bem-vindo refúgio em pleno agito urbano.
Flores e frutos
Nas últimas duas cartas, ambas de agosto, listei alguns registros naturais feitos no referido mês no litoral norte paranaense (carta: “Alegrias naturais do inverno”) e no Primeiro planalto (carta: “[Re]encontros”). Na carta de hoje serão apresentados os dados botânicos obtidos durante agosto em ambas as regiões geográficas.
No Apêndice 1 são listadas todas as espécies de plantas vasculares encontradas com flores, frutos ou esporângios, ao longo do mês de agosto de 2017, correspondente ao meio do inverno. Dediquei a metade do período ao levantamento do litoral norte (municípios de Antonina, Morretes e Guaraqueçaba; período de 2 a 9 de agosto e 28 de agosto a 1 de setembro) e a outra metade ao levantamento do Primeiro planalto (municípios de Curitiba e Piraquara; período de 12 a 27 de agosto). Foram incluídas tanto as espécies de ocorrência espontânea quanto as exóticas plantadas. As regiões pesquisadas encontram-se nas altitudes 0 – 160 m e 870 – 950 m acima do nível do mar. Poderia ter visitado a zona altitudinal intermediária (160 – 870 m) e superior (950 – 1850 m), na Serra do Mar, mas isto não aconteceu.
Resultado em cifras
No período considerado foram encontradas férteis um total de 487 espécies de plantas: 463 fanerógamas, 23 samambaias e 1 licófita.
Trata-se de 347 espécies no Litoral e 256 no Primeiro planalto, uma diferença grande, estatisticamente significativa, já que o tempo dedicado ao levantamento de ambas as regiões foi praticamente o mesmo.
Do total das espécies, 299 são herbáceas, 20 arbustivo-herbáceas, 109 arbustivas e 59 arbóreas.
Foram encontradas 405 espécies floridas, 122 espécies com frutos e 24 com esporângios.
No que se refere à procedência, 244 espécies são nativas do Paraná, 26 são nativas de outras partes do Brasil e o restante, 217 espécies, são exóticas: 52 das Américas e 165 do Velho Mundo.
Das 405 angiospermas floridas, 191 espécies são nativas do Paraná e 189 procedem de fora do Brasil. O fato do número das exóticas floridas alcançar aquele das nativas floridas não surpreende, pois trata-se do meio do inverno, quando muitas espécies nativas estão no seu período de “descanso reprodutivo”.
Jardins
Ao longo do mês de agosto espiei por cima de cercas e de muros de centenas de jardins e acabei chegando à seguinte conclusão: nos jardins do leste do Paraná há mais variedade de cães brabos (frustrados, pelo cruel confinamento ininterrupto) do que de espécies de plantas ornamentais . Tenho de concordar com Lorenzi (2015), que constatou: “O estudo e observação de jardins brasileiros ao longo de mais de 25 anos em todo o território nacional permitiu-nos uma conclusão bastante precisa e, por que não dizer, até decepcionante no que diz respeito à composição florística de nossos jardins: a padronização pela repetição mais ou menos constante das mesmas espécies em cada região geográfica do país, padrão este que muda apenas ao longo do tempo. A despeito da rica flora do nosso país, efetivamente poucas espécies de plantas são usadas em cada jardim, (…).”
Os poucos jardins realmente interessantes que descobri ao longo de agosto foram, sem exceção, mantidos por mulheres na idade de sabedoria. Tratavam me com simpatia, como tratarão qualquer outra pessoa na qual percebam interesse sincero pelos seus tesouros vegetais.
O jardim é um terreno semiaberto, geralmente menor que uma chácara, onde todas ou a maior parte das plantas arbustivas e arbóreas foram plantadas. Um BOM jardim é caracterizado pela abundância de plantas atraentes para aves, borboletas e abelhas e no qual as plantas herbáceas silvestres não são consideradas “daninhas”, podendo crescer mais ou menos à vontade. Num jardim EXCELENTE são também encontrados galhos mortos, em parte amontoados, para oferecer local de nidificação às aves, esconderijo para pequenos vertebrados e substrato para cogumelos.
Na carta “Jardim lindo em Antonina e a sua jardineira”, de abril de 2015, descrevi um jardim que estava se aproximando ao meu ideal, pela razão do jardim se encontrar em estado de “abandono” . A jardineira, Maria Loureiro Stella, tinha falecido há um ano. Infelizmente, em 10/09/2016 os seus herdeiros realizaram ali uma tremenda “limpeza”, roubando todo o encanto do local. Assim, não há mais razão para manter o local em segredo; este paraíso perdido fica na Avenida Henrique Lage no 1312 (bairro Pinheirinho).
Em Antonina havia uma chácara adorável na Rua Francisco Veloso no 130 (Ponta da Pita); veja primeira foto abaixo. Quando eu passava ali em frente, sempre via beija-flores visitando a cerca-viva de malvavisco. Nas flores do pé de flamboiant-mirim (Caesalpinia pulcherrima), próximo à cerca, vi ao longo de vários anos um total de nove espécies de borboletas. Em 13/12/2014 foi me permitido visitar o terreno e então vi no local três exemplares da linda mariposa Castnia fonscolombe. Naquela ocasião, o chacareiro me contou que no pé do coqueiro-da-bahia (Cocos nucifera), localizado próximo à rua (bem visível em ambas as fotos abaixo), serviu como dormitório de um grupo de morcegos frugívoros, que se encontravam na copa, pendurados abaixo de uma folha. O chacareiro acrescentou que esses morcegos estavam se alimentando com os frutos da exótica amendoeira-da-praia (Terminalia catappa) e do nativo guanandi (Calophyllum brasiliense), cujos frutos carregavam nos pés até o coqueiro e ali comiam. No chão abaixo da palmeira havia de fato muitas sementes de ambas as espécies de árvores. Na chácara ocorriam muitos pés adultos de juçara (Euterpe edulis), além de representantes daquelas espécies de árvores frutíferas encontradas nas outras chácaras da região.
Em 2015, o proprietário, um residente de Curitiba, se viu financeiramente obrigado a vender o terreno. O comprador, outro residente de Curitiba, imediatamente eliminou o sub-bosque (que estava muito rico em mudas da juçara!) e abriu uma grande clareira, onde construiu uma casa nova. Cortou a cerca-viva de malvavisco e a substituí por uma cerca de arame. Arrancou todas as outras plantas que atraiam beija-flores e borboletas (flamboiant-mirim, lágrima-de-cristo, três-marias) e as substituiu por mudas de café. A situação atual é mostrada na segunda foto abaixo.
chácara na Rua Francisco Veloso no 130, Ponta da Pita, cidade de Antonina, no estado original (2014/12/13). Da esquerda para direita: um exemplar de três-marias (Bougainvillea spectabilis), florida; um coqueiro-da-bahia (Cocos nucifera), na cuja copa dormiam morcegos frugívoros; um exemplar de lágrima-de-cristo (Clerodendron thomsoniae), florida; e uma jabuticabeira (Plinia cauliflora). Em primeiro plano: a cerca-viva de malvavisco (Malvaviscus arboreus).
Mesma local da foto anterior, quase três anos depois (2017/09/13). Neste meio tempo o terreno tinha sido vendido e o novo proprietário cortou o pé de três-marias, o exemplar de lágrima-de-cristo e também a cerca-viva de malvavisco (Malvaviscus arboreus), a última sendo substituída por uma cerca-morta de arame. Apenas o coqueiro-da-bahia e a jabuticabeira foram mantidos.
Para compensar estas notícias decepcionantes, vou lhes oferecer uma listinha dos jardins e das ruas urbanas que ainda agradam a quem gosta de surpresas botânicas:
– cidade de Antonina: Rua Álvaro R. da Costa (bairro Penha); Rua Arthur de Sá no 165 (bairro Graciosa); Rua João Gonçalves
(bairro Penha).
– cidade de Curitiba: Rua Richard Strauss (bairro Vista Alegre); um jardim em frente do ponto final do ônibus Savóia (bairro Butiatuvinha).
– cidade de Morretes: Rua Luiz Bastos no 194ª; Travessa Tonetti.
– povoado Tagaçaba Porto da Linha (município de Guaraqueçaba): rua lateral no km 34,7 da rodovia PR-405 (jardim da mãe do proprietário do restaurante “Palhoça do Marinho”).
congeia (Congea tomentosa – Verbenaceae), florida; Rua Leopoldino de Abreu, cidade de Antonina (2017/09/04).
No levantamento feito na baixada litorânea em agosto, encontrei floridas duas espécies de plantas que julgava ausentes nesta região, por pensar que o litoral fosse quente demais para elas. Trata-se do cipó-de-são-joão (Pyrostegia venusta) e do capuchinho (Tropaeolum majus), ambas muito abundantes no Primeiro planalto. Da primeira espécie descobri um exemplar plantado na cidade de Antonina e da segunda vi um exemplar num jardim do povoado de Tagaçaba Porto da Linha. Ambos os indivíduos estavam crescendo vigorosamente. Assim, a minha lista de espécies ornamentais relativamente comuns em Curitiba e julgadas ausentes no litoral diminuiu um pouco. Permanecem nessa lista as seguintes espécies exóticas:
– herbáceas: Asparagus setaceus (aspargo-samambaia; Asparagaceae), Bulbine frutescens (bulbine; Xanthorrhoeaceae), Cymbalaria muralis (dinheiro-em-penca; Plantaginaceae), Dietes iridioides (moréia; Iridaceae), Iresine herbstii (coração-magoado; Amaranthaceae), Kalanchoe fedtschenkoi (calancoê-fantasma; Crassulaceae), Kniphofia uvaria (tritoma; Xanthorrhoeaceae), Lavandula dentata (lavanda; Lamiaceae), Petunia X hybrida (petúnia-comum; Solanaceae), Russelia equisetiformis (flor-de-coral; Plantaginaceae), Sedum pachyphyllum (dedinhos-da-moça; Crassulaceae), Tradescantia zebrina (lambari; Commelinaceae), Viola X wittrockiana (amor-perfeito; Violaceae), Watsonia meriana (palminha-rosa; Iridaceae) e Zantedeschia aethiopica (copo-de-leite; Araceae);
– lenhosas: Abutilon megapotamicum (lanterna-chinesa; Malvaceae), Acacia mearnsii (acácia-negra; Fabaceae), A. podalyriifolia (acácia-mimosa), Bauhinia variegata var. variegata (pata-de-vaca; Fabaceae), Campsis grandiflora (cipó-trombeta-chinês; Bignoniaceae), Hedera helix (hera; Araliaceae), Heterocentron subtriplinervium (Melastomataceae), Hovenia dulcis (uva-do-japão; Rhamnaceae), Jasminum mesnyi (jasmim-amarela; Oleaceae), Lonicera japonica (madressilva; Caprifoliaceae), Loropetalum chinense (amamélis; Hamamelidaceae), Osmanthus fragrans (jasmim-do-imperador; Oleaceae), Platanus X acerifolia (plátano-de-londres; Platanaceae), Punica granatum (romã; Lythraceae), Pyrus communis (pera; Rosaceae), Rubus ulmifolius (amoreira-preta-da-europa; Rosaceae), Solanum betaceum (tomate-arbóreo; Solanaceae) e Wisteria floribunda (glicínia; Fabaceae).
Se você conhece algum exemplar destas espécies crescendo com vigor na baixada litorânea do Paraná, por favor me informe.
No Apêndice 2 são listados locais onde encontrei espécies raramente plantadas na região geográfica em questão.
Chegando a primavera…
MUTUCAS
Neste momento, das 33 mutucas do litoral norte, quatro espécies já estão voando ali.
BORBOLETAS
Na carta “O pé fabuloso”, de setembro de 2015, relatei as espécies de borboletas observadas nas flores de um exemplar de Inga nobilis plantado no km 35,3 da rodovia PR-405 (Tagaçaba Porto da Linha). Em setembro de 2016, a visitação destas flores por borboletas foi relativamente fraca, mas este ano foi novamente espetacular. No último 17 de setembro observei, num período de duas horas com céu 95% nublado, 18 espécies de borboletas visitando as suas flores, o que é um resultado muito bom para o fim do inverno no litoral. Tratou-se de dez espécies de hesperiídeos, cinco pierídeos e três papilionídeos.
AVES
Das aves migratórias cujo retorno aguardamos, as seguintes já chegaram no município de Guaraqueçaba (entre parênteses: data do meu primeiro registro na nova estação):
andorinha-do-campo (Progne tapera;
30 de agosto),
bem-te-vi-pirata
(Legatus leucophaius; 2 de setembro), andorinha-do-rio
(Tachycineta albiventer; 7 de setembro), andorinha-serradora
(Stelgidopteryx ruficollis; 8 de setembro),
maçarico-de-perna-amarela (Tringa flavipes; 8 de setembro), bem-te-vi-rajado
(Myiodynastes maculatus; 15 de setembro),
juruviara
(Vireo olivaceus; 16 de setembro), maçarico-grande-de-perna-amarela (Tringa melanoleuca; 16 de setembro), tesourinha
(Tyrannus savana; 16 de setembro) e saí-andorinha
(Tersina viridis; 17 de setembro).
Em 9 de setembro, o amigo Marlon Christian Streicher viu o primeiro par do gavião-tesoura (Elanoides forficatus), na cidade de Porto União (SC) – divisa com União da Vitória (PR).
A mãe-da-lua (Nyctibius griseus), em Guaraqueçaba, ainda não iniciou seu novo período de canto, mas sem duvida o iniciará antes da próxima lua cheia. Por favor, novamente me avisem da data que esta espécie começar a cantar na sua redondeza.
RÉPTEIS
O lagarto teiú (Salvator merianae) está ativo desde 8 de setembro: três semanas mais cedo do que a sua data média do “acordar” em Guaraqueçaba.
MAMÍFEROS
O registro recente que mais me emocionou não se tratou de uma flor, mutuca, borboleta ou ave: foi o primeiro encontro da minha vida com um exemplar do cachorro-vinagre (Speothos venaticus). Em pleno dia (15h), um exemplar adulto rapidinho cruzou a estrada, vinte metros diante dos meus olhos incrédulos. Tive esse encontro em 15 de setembro, no km 0,5 da Estrada de Bronze (coordenadas: 25˚17’38,64″S, 48˚18’37,87″O; altitude 9 m s.n.m.), muito próximo a zona urbana da cidade de Guaraqueçaba. Trata-se de uma espécie inconfundível, de hábitos diurnos e crepusculares e que no Paraná é rara, tendo o seu maior número de registros no litoral (Fusco & Ingberman 2013, Margarido & Braga 2004, Tiepolo et al. 2016).
Esta primavera promete!
REFERÊNCIAS
Fusco, R. & B. Ingberman. 2013. Records of the bush dog Speothos venaticus in a continuous remnant of coastal Atlantic Forest in southern Brazil. Oryx 47: 105-108.
Lorenzi, H. 2015. Plantas para jardim no Brasil: herbáceas, arbustivas e trepadeiras, Ed. 2. Edit. Plantarum, Nova Odessa. 1120 pp.
Margarido, T.C.C. & F.G. Braga. 2004. Mamíferos. Em: Mikich, S.B. & R.S. Bérníls (Eds.). Livro vermelho da fauna ameaçada no Estado do Paraná. Instituto Ambiental do Paraná, Curitiba, pp. 27-142.
Tiepolo, L.M., J. Quadros & M.R.P.L. Pitman. 2016. A review of bush dog Speothos venaticus (Lund, 1842) (Carnivora, Canidae) occurrences in Paraná state, subtropical Brazil. Braz. J. Biol. 76: 444-449.
Apêndice 1. As espécies de plantas vasculares encontradas floridas, ou com frutos maduros ou esporângios, no leste do Estado do Paraná, entre 2 de agosto e 1 de setembro de 2017. (1)
Grupo |
Espécie |
Flo |
Fru |
Abundância / Localidade |
Ho |
Procedência da espécie |
Lorenzi 2015, pág. |
||
Nome científico |
Nome comum |
Primeiro planalto |
Litoral |
||||||
ANGIOSPERMAS |
|||||||||
Acanthaceae |
Eranthemum pulchellum |
folhagem-azul (F), salva-azul (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
EX (Índia) |
93 |
||
Hemigraphis alternata |
hera-crespa (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (Ásia tropical) |
97 |
|||
Justicia brandgeana |
junta-de-cobra-pintada (F), camarão (L) |
+ |
1 ind / D |
2 ind / A2M1 |
hb |
EX (México) |
102 |
||
Justicia floribunda |
farroupilha (L) |
+ |
1 ind / D |
ah |
BR |
106 |
|||
Megaskepasma erythrochlamys |
justícia-vermelha (L) |
+ |
abu / A1G1M1 |
arb |
EX (Venezuela) |
112 |
|||
Pachystachys lutea |
camarão-amarelo (L) |
+ |
esc / D |
esc / A1M1 |
arb |
EX (Peru) |
114 |
||
Ruellia brevifolia |
junta-de-cobra-vermelha (F), pingo-de-sangue (L) |
+ |
esc / A1A3M1 |
hb |
PR |
120 |
|||
Ruellia makoyana |
planta-veludo (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
PR |
123 |
|||
Ruellia simplex |
ruélia-anã (L) |
+ |
2 ind / A2 |
ah |
PR |
124 |
|||
Sanchezia oblonga |
folha-da-independência (F), sanquésia-vermelho-amarela (L) |
+ |
+ |
2 ind / A2G1 |
arb |
EX (Peru, Equador e Bolívia) |
129 |
||
Thunbergia alata |
cu-de-cachorro (F), bunda-de-negro (L) |
+ |
abu / A1M1 |
hb (tr) |
EX (África do Sul) |
134 |
|||
Thunbergia erecta |
ama (F), tumbérgia-azul-arbustiva (L) |
+ |
2 ind / G1 |
arb |
EX (África tropical) |
135 |
|||
Thunbergia fragrans |
carólia (F), tumbérgia-branca (L) |
+ |
2 ind / A1M2 |
arb (tr) |
EX (Índia) |
136 |
|||
Thunbergia grandiflora |
tumbérgia-azul (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A1A2G2 |
arb (tr) |
EX (Índia) |
137 |
||
Thunbergia mysorensis |
sapatinha-de-judia (L) |
+ |
3 ind / G1M1 |
arb (tr) |
EX (Índia) |
138 |
|||
Adoxaceae |
Sambucus australis |
sabugueiro (F), sabugueiro-do-brasil (L) |
+ |
1 ind / C |
2 ind / A2M1 |
arb |
PR |
||
Alismataceae |
Echinodorus grandiflorus |
chá-de-campanha, chapéu-de-couro (L) |
+ |
esc / G3 |
hb |
PR |
|||
Sagittaria montevidensis |
flecha (L) |
+ |
+ |
abu / ABE |
abu / G1 |
hb |
PR |
||
Amaranthaceae |
Alternanthera brasiliana var. brasiliana |
perpétua-do-mato (F), sempre-viva (L) |
+ |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
149 |
||
Alternanthera philoxeroides |
periquito-saracura (F), erva-de-jacaré (L) |
+ |
abu / ABC |
esc / A2G3 |
hb |
PR |
|||
Alternanthera sessilis |
periquito-séssil (F), periquito (L) |
+ |
2 ind / A2M1 |
hb |
PR |
151 |
|||
Amaranthus caudatus |
rabo-de-gato (L) |
+ |
2 ind / A2 |
arb |
EX (Ásia tropical) |
152 |
|||
Amaranthus spinosus |
caruru-de-espinho (F, L) |
+ |
esc / A1 |
hb |
BR? |
||||
Amaranthus viridis |
caruru-de-soldado (F), caruru- de-mancha (L) |
+ |
esc / D |
esc / A1G3M1 |
hb |
EX (Caribe) |
|||
Celosia argentea |
veludo-branco (F), suspiro (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (Índia) |
154 |
|||
Celosia argentea f. cristata |
crista-de-galo (F, L) |
+ |
2 ind / A2M1 |
hb |
EX (Índia) |
155 |
|||
Iresine herbstii |
coração-magoado (F) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (América do Sul) |
157 |
|||
Amarylladaceae |
Allium schoenoprasum |
cebolinha (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (Europa) |
|||
Clivia miniata |
clívia (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
160 |
|||
Hippeastrum blossfeldiae |
– |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
||||
Apiaceae |
Centella asiatica |
cairuçu-asiático (F), dinheiro-em-penca (L) |
+ |
1 ind / C |
hb |
EX (Ásia) |
|||
Coriander sativum |
coentro (F, L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (Europa) |
||||
Cyclospermum leptophyllum var. leptophyllum |
aipo-chimarrão-de-folhas-estreitas (F) |
+ |
+ |
esc / D |
abu / A1G1G3 |
hb |
PR |
||
Apocynaceae |
Allamanda blanchetti |
alamanda-roxa (L) |
+ |
1 ind / M1 |
arb (tr) |
PR |
176 |
||
Allamanda cathartica |
alamanda-amarela (L) |
+ |
+ |
abu / A1G1G3M1 |
arb (tr) |
PR |
178 |
||
Asclepias curassavica |
oficial-de-sala (F, L) |
+ |
1 ind / D |
1 ind / A1G1 |
hb |
EX (América tropical) |
|||
Catharanthus roseus |
vinca, boa-noite (L), boa-tarde (F) |
+ |
esc / D |
abu / A1A2 |
hb |
EX (Madagascar) |
184 |
||
Nerium oleander |
espirradeira (L) |
+ |
+ |
1 ind / A2 |
arb |
EX (região Mediterrânea da Europa e África) |
189 |
||
Oxypetalum sp. |
cipó-de-leite (F) |
+ |
1 ind / B |
hb (tr) |
PR |
||||
Plumeria rubra |
frangipane (L), jasmim-do-pará (F) |
+ |
2 ind / A2G1M1 |
arb |
EX (América Tropical) |
192 |
|||
Araceae |
Anthurium andraeanum |
antúrio-de-flor (L) |
+ |
esc / D |
abu / A1G1G3M1 |
hb |
EX (Colômbia) |
212 |
|
Caladium X hortulanum |
tinhorão (L) |
+ |
esc / G1 |
hb |
EX (América tropical) |
214 |
|||
Spathiphyllum wallisii |
lírio-da-paz (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A2G3M1 |
hb |
EX (América Central) |
254 |
||
Zantedeschia aethiopica |
copo-de-leite (L) |
+ |
esc / DE |
hb |
EX (África do Sul) |
260 |
|||
Araliaceae |
Hydrocotyle leucocephala |
acariçoba (F) |
+ |
esc / C |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
||
Schefflera actinophylla |
árvore-guarda-chuva (L) |
+ |
1 ind / D |
1 ind / G1 |
arv |
EX (Austrália) |
269 |
||
Arecaceae |
Archontophoenix alexandrae |
palmeira-real-da-austrália-de-alexandra (F), seafórtia (L) |
+ |
abu / A1G1G2M1 |
arv |
EX (Austrália) |
|||
Astrocaryum aculeatissimum |
brejaúba (F), ariri (L) |
+ |
esc / G1 |
arv |
PR |
||||
Bactris setosa |
tucum (F), coco-de-natal (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
||||
Neodypsis decaryi |
palmeira-triângulo (L) |
+ |
+ |
esc / D |
arv |
EX (Madagascar) |
|||
Syagrus romanzoffiana |
gerivá (F), jerivá (L) |
+ |
abu / ABCD |
abu / G1G2 |
arv |
PR |
|||
Asparagaceae |
Asparagus densiflorus |
aspargo-pendente (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (África do Sul) |
311 |
||
Asparagus setaceus |
aspargo-samambaia (L) |
+ |
1 ind / D |
hb (tr) |
EX (África do Sul) |
314 |
|||
Cordyline terminalis |
cordiline (L) |
+ |
abu / A1G1 |
arb |
EX (Índia, Malásia, Polinésia) |
319 |
|||
Dracaena fragrans |
coqueiro-de-vênus, dracena (L) |
+ |
1 ind / A2 |
arb |
EX (África) |
322 |
|||
Ophiopogon japonicus |
grama-preta (L) |
+ |
esc / D |
esc / M1 |
hb |
EX (China e Japão) |
336 |
||
Sansevieria trifasciata |
sanseviéria, espada-de-são-jorge (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (África) |
346 |
|||
Asteraceae |
Acmella serratifolia |
– |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Ageratum conyzoides |
mentrusto (F, L) |
+ |
+ |
esc / AE |
mab / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
||
Arctium minus |
bardana (L) |
1 ind / BC |
hb |
EX (Eurásia) |
|||||
Aspilia montevidensis |
mal-me-quer (L) |
+ |
esc / ABC |
hb |
PR |
||||
Baccharis sp. (caule não alada; lâmina foliar com três nervuras proeminentes, gradualmente atenuada para o ápice agudo, base cuneada, margem serrada) |
+ |
+ |
esc / BCE |
arb |
PR |
||||
Barrosoa betonicaeformis |
eupatório (F) |
+ |
abu / G1G2G3 |
hb |
PR |
||||
Bidens alba |
picão-preto-branco (L) |
+ |
+ |
abu / ABCE |
abu / A1A2M1 |
hb |
PR |
||
Bidens pilosa |
amor-seco (L) |
+ |
+ |
abu / ABCDE |
esc / G1G3 |
hb |
PR |
||
Callistephus chinensis |
rainha-margarida (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (China e Japão) |
362 |
|||
Centratherum punctatum |
perpétua (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
365 |
|||
Chaptalia nutans |
língua-de-vaca (F, L) |
+ |
+ |
abu / ABC |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
||
Cirsium vulgare |
cardo (L) |
+ |
esc / ABD |
hb |
EX (Eurásia) |
||||
Conyza sp. |
buva |
+ |
abu / ABCD |
esc / A1G3 |
hb |
PR |
|||
Coreopsis lanceolata |
margaridinha-amarela (L) |
+ |
esc / D |
2 ind / A2G1 |
hb |
EX (Estados Unidos) |
368 |
||
Coreopsis tinctoria |
margaridinha-escura (L) |
+ |
esc / D |
esc / A2G3 |
hb |
EX (Estados Unidos) |
369 |
||
Cosmos sulphureus |
cósmo-amarelo (L) |
+ |
esc / A2G3M1 |
hb |
EX (México) |
359 |
|||
Crepis capillaris |
barba-de-falcão (L) |
+ |
abu / ABDE |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
EX (China e Japão) |
|||
Cyrtocymura scorpioides |
erva-são-simão (F), enxuga (L) |
+ |
abu / A1G1G2G3 |
hb (tr) |
PR |
||||
Dahlia pinnata |
dália (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / M1 |
hb |
EX (México) |
371 |
||
Eclipta prostrata |
agrião-do-brejo (L) |
+ |
esc / A1G1G2 |
hb |
EX (Ásia) |
||||
Elephantopus mollis |
sucaiá (F), erva-grossa (L) |
+ |
+ |
esc / G1G2G3 |
hb |
EX (Continente Americano) |
|||
Emilia fosbergii |
algodão-de-preá (L) |
+ |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
EX (Ásia) |
||||
Erechtites hieracifolius |
almeirãozinho (F), capiçoba (L) |
+ |
+ |
1 ind / B |
abu / A1G1G2 |
hb |
PR |
||
Erechtites valerianifolius |
caruru-amargoso (F), capiçoba (L) |
+ |
1 ind / DE |
esc / G1G2 |
hb |
PR |
|||
Euryops chrysanthemoides |
margiridinha-amarela (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
373 |
|||
Galinsoga parviflora |
fazendeiro (L) |
+ |
abu / ABCDE |
abu / A1G2G3M1 |
hb |
BR |
|||
Gamochaeta coarctata |
erva-macia (F), macela (L) |
+ |
+ |
esc / DE |
esc / A1G1M1 |
hb |
PR |
||
Gazania rigens |
gazânia (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
377 |
|||
Gymnanthemum amygdalinum |
figatil |
+ |
+ |
2 ind / A2M1 |
arv |
BR |
|||
Helianthus annuus |
girassol (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (Estados Unidos) |
||||
Hypochaeris cf. glabra |
leituga-pelada |
+ |
+ |
2 ind / A1 |
hb |
EX (Europa) |
|||
Hypochaeris radicata subsp. radicata |
almeirão-do-campo (L) |
+ |
abu / ABCD |
hb |
EX (Europa) |
||||
Jaegeria hirta |
botão-de-ouro (F) |
+ |
esc / G1M1 |
hb |
PR |
||||
Melampodium divaricatum |
botão-de-ouro (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
PR |
387 |
|||
Mikania glomerata |
guaco (F) |
+ |
esc / G1 |
arb (tr) |
PR |
||||
Mikania hirsutissima |
guaco-cabeludo (F) |
+ |
esc / C |
arb (tr) |
PR |
||||
Mikania trinervis |
micânia (F) |
+ |
esc / A1G1G2G3 |
arb (tr) |
PR |
||||
Osteospermum ecklonis |
margarida-do-cabo (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
389 |
|||
Piptocarpha oblonga |
braço-do-rei |
+ |
esc / G2 |
arb (tr) |
PR |
||||
Pseudogynoxys chenopodioides |
jalisco (L) |
+ |
esc / A1G1 |
hb (tr) |
PR |
390 |
|||
Leptostelma maximum |
– |
+ |
1 ind / E |
hb |
PR |
||||
Senecio brasiliensis |
flor-das-almas (F), maria-mole (L) |
+ |
1 ind / A |
hb |
PR |
||||
Senecio madagascariensis |
– |
+ |
abu / ABCE |
1 ind / A1 |
hb |
EX (Velho Mundo) |
|||
Sigesbeckia orientalis |
botão-de-ouro (L) |
+ |
abu / A1M1 |
hb |
EX (origem desconhecida) |
||||
Sonchus oleraceus |
chicória-brava (L) |
+ |
abu / ABCDE |
abu / A1A2 |
hb |
PR |
|||
Sphagneticola trilobata |
margaridão (L) |
+ |
1 ind / D |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
399 |
||
Synedrella nodiflora |
botão-de-ouro (L) |
+ |
esc / ACD |
hb |
PR |
||||
Tagetes erecta |
tagetes, cravo-amarelo (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (México) |
401 |
|||
Taraxacum sp. (seção Vulgaria) |
dente-de-leão (L) |
+ |
abu / ABCDE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Tithonia |
girassol-mexicano (L) |
+ |
2 ind / B |
abu / A1G1G2G3 |
arb |
EX (México) |
405 |
||
Tridax procumbens |
erva-de-touro (L) |
+ |
esc / A1 |
hb |
PR |
||||
Vernonanthura beyrichii |
assa-peixe |
+ |
1 ind / G2 |
arb |
PR |
||||
Xanthium strumarium |
carrapicho-bravo (L) |
+ |
1 ind / B |
hb |
EX (possivelmente do continente Americano) |
||||
Balsaminaceae |
Impatiens hawkeri |
beijo-pintado (L) |
+ |
esc / D |
esc / A2M1 |
hb |
EX (Ilhas dos Mares do Sul) |
412 |
|
Impatiens walleriana |
beijo-de-freira (F), beijo-de-frade (L) |
+ |
esc / ABC |
abu / A1G1G2M1 |
hb |
EX (África tropical) |
413 |
||
Begoniaceae |
Begonia coccinea |
begônia-coccínea (F), begônia-asa-de-anjo (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
BR |
|||
Begonia convolvulacea |
begônia-de-barraço (F) |
+ |
esc / M1 |
hb |
PR |
||||
Begonia fischeri var. fischeri |
begônia-cerdosa (F) |
+ |
esc / G1G2G3 |
hb |
PR |
||||
Begonia radicans |
begônia-trepadeira-vermelha (F) |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
||||
Begonia X ricinifolia |
begônia-folha-de-mamona (L) |
+ |
esc / A2M1 |
hb |
EX (México) |
427 |
|||
Bignoniaceae |
Adenocalymna dusenii |
cipó-cruz-amarelo (F) |
+ |
1 ind / A2 |
hb (tr) |
PR |
|||
Anemopaegma chamberlaynii var. tenerius |
catuaba (F) |
+ |
1 ind / G2 |
hb (tr) |
PR |
||||
Dolichandra unguis-cati |
unha-de-gato (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
444 |
|||
Handroanthus chrysotrichus |
ipê-do-morro (F) |
+ |
esc / D |
arv |
PR |
||||
Handroanthus heptaphyllus |
ipê-roxo (F, L) |
+ |
esc / D |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
|||
Handroanthus umbellatus |
ipê-amarelo, ipê-da-várzea (F) |
escd / D |
1 ind / G3 |
arv |
PR |
||||
Jacaranda puberula |
carobinha (F, L) |
+ |
1 ind / M1 |
arv |
PR |
||||
Podranea ricasoliana |
sete-léguas (L), trepadeira-sete-léguas (F) |
esc / D |
arb (tr) |
EX (Oceania, Austrália e Arquipélago Malaio) |
452 |
||||
Pyrostegia venusta |
cipó-de-são-joão (F, L) |
esc / D |
1 ind / A2 |
arb (tr) |
PR |
453 |
|||
Spathodea campanulata |
tulipeira-Áfricana, bisnagueira (L), tulipa-da-áfrica (F) |
+ |
esc / A1G1 |
arv |
EX (África Central) |
||||
Tabebuia cassinoides |
caixeta, caxeta (L) |
+ |
esc / G1 |
arv |
PR |
||||
Bixaceae |
Bixa orellana |
urucum (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
BR |
|||
Boraginaceae |
Cynoglossum amabile |
miosótis-da-china (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (China) |
457 |
||
Varronia curassavica |
balieira-cambará (F), erva-baleeira (L) |
+ |
1 ind / D |
ah |
PR |
||||
Varronia polycephala |
balieira (F), maria-preta (L) |
+ |
esc / G1G3 |
ah |
PR |
||||
Brassicaceae |
Brassica juncea |
mostarda |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
EX (leste da Ásia) |
||
Brassica rapa |
mostarda-do-campo (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX (região mediterrânea da Europa) |
||||
Capsella bursa-pastoris |
bolsa-de-pastor (L) |
+ |
+ |
abu / D |
hb |
EX (Europa) |
|||
Cardamine bonariensis |
agrião-bravo (L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (Europa) |
|||
Lepidium virginicum |
mastruz (L) |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
BR |
|||
Raphanus raphanistrum |
nabiça (L) |
+ |
abu / BCDE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Bromeliaceae |
Aechmea cylindrata |
gravatá (F) |
+ |
esc / G1M1 |
hb (ep) |
PR |
|||
Aechmea distichantha |
gravatá (F) |
+ |
abu / ABCDE |
hb (ep) |
PR |
||||
Ananas bracteatus var. bracteatus |
ananás-de-cerca-vermelho (F), abacaxi-vermelho (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
PR |
471 |
|||
Tillandsia aeranthos |
cravo-do-mato (F) |
+ |
1 ind / C |
hb (ep) |
PR |
||||
Tillandsia cyanea |
tillândsia-azul (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (ep) |
EX (Equador) |
||||
Vriesea carinata |
gravatá (F) |
+ |
+ |
esc / G1 |
hb (ep) |
PR |
|||
Cactaceae |
Nopalea cochenillifera |
cacto, nopal (L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
2 ind / A2M1 |
arb |
EX (México) |
497 |
Pereskia aculeata |
ora-pro-nobis (F), trepadeira-limão, groselha-de-barbados (L) |
+ |
1 ind / D |
arb (tr) |
BR |
503 |
|||
Pereskia grandifolia |
cacto-rosa (L) |
+ |
2 ind / A2M1 |
arb |
BR |
||||
Rhipsalis grandiflora |
erva-de-periquito (F) |
+ |
+ |
1 ind / D |
esc / G1M1 |
hb (ep) |
PR |
||
Rhipsalis pachyptera |
comambaia (F) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (ep) |
PR |
||||
Campanulaceae |
Hippobroma longiflora |
mata-boi (F), arrebenta-boi (L) |
+ |
esc / G1G3 |
hb |
EX (América tropical) |
510 |
||
Lobelia anceps |
– |
+ |
esc / A1 |
hb |
PR |
||||
Lobelia erinus |
lobélia-azul (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX (África do Sul) |
511 |
|||
Cannaceae |
Canna cv. |
cana-índica (L) |
+ |
+ |
esc / A1G1G2G3 |
hb |
EX |
||
Canna indica |
caité-conta-de-rosário-da-índia (F) |
+ |
1 ind / C |
esc / M1 |
hb |
PR |
515 |
||
Capparaceae |
Cleome parviflora |
– |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
|||
Caricaceae |
Carica papaya |
mamoeiro (F), mamão (L) |
+ |
+ |
esc / D |
esc / A1G1G3M1 |
arb |
BR |
|
Caryophyllaceae |
Cerastium glomeratum |
orelha-de-rato (L) |
+ |
1 ind / E |
hb |
PR |
|||
Dianthus chinensis |
cravina (L) |
+ |
esc / D |
1 ind / M1 |
hb |
EX (Ásia e Europa) |
524 |
||
Drymaria cordata |
jaboticaá (L) |
+ |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
||||
Stellaria media subsp. media |
esparguta (L) |
+ |
abu / ACDE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Commelinaceae |
Commelina difusa |
trapoeraba (L) |
+ |
1 ind / D |
abu / G1M1 |
hb |
PR |
||
Dichorisandra interrupta (sinôn. D. paranaensis) |
– |
+ |
1 ind / G1M1 |
hb |
PR |
||||
Tradescantia fluminensis |
trapoeraba |
+ |
1 ind / ABE |
hb |
PR |
||||
Tradescantia zebrina |
lambari (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (México) |
547 |
|||
Convolvulaceae |
Ipomoea alba |
bona-nox (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (tr) |
PR |
555 |
||
Ipomoea batatas |
batata-doce (L) |
+ |
1 ind / G2 |
hb (tr) |
EX (provavelmente América do Sul) |
||||
Ipomoea cairica |
campainha (L) |
+ |
abu / ABCD |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb (tr) |
PR |
557 |
||
Ipomoea carnea subsp. fistulosa |
algodão-bravo, ipomeia-arbórea (L) |
+ |
2 ind / A2G1 |
arb |
PR |
558 |
|||
Ipomoea indica |
corriola-anil (L) |
+ |
esc / G1M1 |
arb |
PR |
561 |
|||
Crassulaceae |
Kalanchoe blossfeldiana |
calancoê (L) |
+ |
abu / D |
esc / A1A2G3 |
hb |
EX (Madagascar) |
577 |
|
Kalanchoe fedtschenkoi |
calancoê-fantasma (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (Madagascar) |
579 |
|||
Sedum dendroideum |
bálsamo (L) |
+ |
2 ind / A2M1 |
hb |
EX (México) |
583 |
|||
Sedum pachyphyllum |
dedinhos-da-moça (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (México) |
587 |
|||
Cucurbitaceae |
Cucurbita pepo |
abobora (L) |
+ |
1 ind / D |
1 ind / A2G2 |
hb (tr) |
EX (América do Norte) |
||
Sechium edule |
chuchu (L) |
+ |
+ |
1 ind / M1 |
hb (tr) |
EX (México) |
|||
Wilbrandia longisepala |
– |
+ |
1 ind / G1 |
hb (tr) |
PR |
||||
Cyperaceae |
Cyperus giganteus |
papiro (L) |
+ |
esc / DE |
1 ind / A2 |
hb |
PR |
593 |
|
Cyperus iria |
titirica-do-brejo (L) |
+ |
esc / G1G3 |
hb |
EX (Eurásia) |
||||
Cyperus luzulae |
capim-de-botão (L) |
+ |
+ |
abu / A1G2 |
hb |
PR |
|||
Cyperus rotundus |
tiririca (L) |
+ |
abu / A1G1G2G3 |
hb |
EX (Índia) |
||||
Fuirena umbellata |
titiricão-do-brejo (L) |
+ |
abu / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Rhynchospora nervosa |
capim-estrela (L) |
+ |
esc / A1G1 |
hb |
PR |
||||
Dioscoreaceae |
Dioscorea sp. |
cará |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
PR |
|||
Elaeocarpaceae |
Elaeocarpus serratus |
azeitona-do-ceilão (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
EX (Sri Lanka) |
|||
Ericaceae |
Rhododendron simsii |
azaleia (L), azálea (F) |
+ |
mab / ADE |
mab / A1G1G2G3M1 |
arb |
EX (China) |
596 |
|
Rhododendron thomsonii |
rododendro, azaleia-arbórea (L) |
+ |
1 ind / E |
arb |
EX (China e Tibete) |
597 |
|||
Escalloniaceae |
Escallonia sp. |
canudo-de-pito (F, L) |
+ |
esc / DE |
arv |
PR |
|||
Euphorbiaceae |
Acalypha chamaedrifolia (sinôn. A. reptans) |
acalifa-rasteira (L) |
+ |
1 ind / D |
2 ind / A1A2 |
hb |
EX (Índia) |
600 |
|
Alchornea triplinervia |
tanheiro (F), tapiá (L) |
+ |
esc / G1G2 |
arv |
PR |
||||
Euphorbia elodes |
quebra-pedra (F) |
+ |
esc / D |
hb |
PR |
||||
Euphorbia graminea |
hip-hop (F) |
+ |
esc / G3 |
hb |
BR |
604 |
|||
Euphorbia hirta |
erva-de-santa-luzia (F, L) |
+ |
+ |
esc / A1A2 |
hb |
PR |
|||
Euphorbia milii |
coroa-de-espinho (L) |
+ |
mab / DE |
esc / A2G3M1 |
arb |
EX (Madagascar) |
608 |
||
Euphorbia peplus |
leiteira (F) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (Europa) |
||||
Euphorbia potentilloides |
– |
+ |
+ |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
|||
Euphorbia pulcherrima |
bico-de-papagaio (F), poinsétia, flor-de-páscoa (L) |
+ |
abu / DE |
esc / A1G1M1 |
arb |
EX (México) |
610 |
||
Ricinus communis |
mamoneira (F), mamona (L) |
+ |
abu / ABDE |
arb |
EX (provavelmente continente Áfricano) |
||||
Sebastiana commersoniana |
branquilho (F, L) |
+ |
abud / B |
arv |
PR |
||||
Fabaceae – Caesalpinioideae |
Bauhinia variegata var. variegata |
pata-de-vaca (F, L) |
+ |
esc / D |
arv |
EX (Índia) |
|||
Caesalpinia pulcherrima |
flamboiant-mirim (F), flamboianzinho (L) |
+ |
1 ind / A1 |
arb |
EX (Antilhas) |
618 |
|||
Cassia leptophylla |
bolão-de-ouro (F), falso-barbatimão (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
PR |
||||
Chamaecrista nictitans var. pilosa |
falsa-dormideira (F), peninha (L) |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
arb |
PR |
|||
Senna macranthera |
fedegoso (F), manduirana (L) |
+ |
+ |
2 ind / D |
arv |
BR |
|||
Fabaceae – Faboideae |
Aeschynomene paniculata |
sensitiva-mansa (L) |
+ |
esc / A1 |
hb |
PR |
|||
Crotalaria vitellina |
guiso-de-cascavel |
+ |
esc / A1 |
hb |
PR |
||||
Desmodium adscendens |
carrapicho-beiço-de-boi (L) |
+ |
esc / G1M1 |
hb |
PR |
||||
Desmodium incanum |
carrapicho-beiço-de-boi (L) |
+ |
esc / M1 |
hb |
PR |
||||
Dioclea wilsoni |
curuanha (nome em Fl. Fan. São Paulo) |
+ |
1 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
||||
Erythrina speciosa |
mulungu (L) |
+ |
2 ind / D |
abu / G1G2G3 |
arv |
PR |
|||
Galactia cf. martii |
– |
+ |
1 ind / A1 |
hb (tr) |
PR |
||||
Macroptilium atropurpureum |
siratro (L) |
+ |
esc / A1 |
hb (tr) |
PR |
||||
Medicago lupulina |
– |
+ |
abu / ABDE |
esc / A1A2 |
hb |
EX (Europa) |
|||
Melilotus albus |
trevo-doce-branco (L) |
+ |
esc / A |
hb |
EX (Eurásia) |
||||
Spartium junceum |
giesta (L) |
+ |
esc / D |
ah |
EX (Mediterrâneo e Ilhas Canárias) |
633 |
|||
Tipuana tipu |
tipuana (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Bolívia e norte da Argentina) |
||||
Trifolium pratense |
trevo-vermelho |
+ |
2 ind / AD |
hb |
EX (Europa) |
||||
Trifolium repens |
trevo-branco (L) |
+ |
abu / ABCDE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Ulex europaeus |
tojo (L) |
+ |
1 ind / BDE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Vicia angustifolia |
– |
+ |
esc / ABE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Vigna speciosa |
– |
+ |
1 ind / A1 |
hb (tr) |
PR |
||||
Wisteria floribunda |
glicínia (L) |
+ |
3 ind / D |
arb (tr) |
EX (Japão) |
635 |
|||
Fabaceae – Mimosoideae |
Acacia mearnsii |
acácia-negra (F, L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Austrália) |
|||
Acacia podalyriifolia |
acácia-mimosa (F, L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Austrália) |
|||
Calliandra brevipes |
esponja (L) |
+ |
abu / D |
esc / G1G3M1 |
arb |
PR |
636 |
||
Calliandra haematocephala f. alba |
– |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
EX (América Central) |
||||
Calliandra houstoniana var. calothyrus |
caliandra-candelabro (L) |
+ |
1 ind / A |
arb |
EX (América Central) |
||||
Calliandra tweedii var. tweedii |
topete-de-cardeal (F), esponjinha-vermelha (L) |
+ |
esc / DE |
esc / G1G3M1 |
arb |
PR |
639 |
||
Inga edulis |
ingá-cipó (F, L) |
+ |
esc / G1 |
arv |
PR |
||||
Inga marginata |
ingá-feijão (F, L) |
+ |
1 ind / D |
1 ind / G1M1 |
arv |
PR |
|||
Inga nobilis subsp. nobilis |
ingá-chichica, ingá-de-sapo, macamam |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
BR |
||||
Leucaena leucocephala |
leucena (L) |
+ |
1 ind / A |
arv |
EX (sul do México e norte da América Central) |
||||
Mimosa pudica |
sensitiva (F), dormideira (L) |
+ |
2 ind / A1M1 |
hb |
PR |
||||
Mimosa ramosíssima |
juquiri (F) |
+ |
esc / BE |
ah |
PR |
||||
Geraniaceae |
Pelargonium X hortorum |
gerânio (L) |
+ |
abu / DE |
esc / A1A2 |
arb |
EX (África) |
645 |
|
Gesneriaceae |
Codonanthe devosiana |
– |
+ |
esc / G1 |
hb (ep) |
PR |
|||
Seemannia sylvatica |
semânia (L) |
+ |
esc / G3M1 |
hb |
BR (bioma Cerrado) |
658 |
|||
Sinningia speciosa |
gloxínia (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
BR |
659 |
|||
Sinningia sp. A |
rainha-do-abismo |
+ |
1 ind / D |
hb |
PR |
||||
Hamamelidaceae |
Loropetalum chinense |
amamélis (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (China) |
664 |
||
Heliconiaceae |
Heliconia farinosa |
caetê-banana (F), caeté (L) |
+ |
esc / G1G3M1 |
hb |
PR |
675 |
||
Heliconia psittacorum |
helicônia-papagaio (L) |
+ |
2 ind / A1G1 |
hb |
BR |
684 |
|||
Heliconia rostrata |
helicônia (L) |
+ |
1 ind / A2G1 |
hb |
BR (Amazônia) |
689 |
|||
Hydrangeaceae |
Hydrangea macrophylla |
hortênsia (L) |
+ |
esc / DE |
2 ind / A1G1M1 |
arb |
EX (China e Japão) |
696 |
|
Hypericaceae |
Hypericum brasiliense var. brasiliense |
milfacadas (F) |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Hypoxidaceae |
Hypoxis decumbens |
mariçó-bravo (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A1G1G2G3 |
hb |
PR |
||
Iridaceae |
Dietes bicolor |
moréia-bicolor (L) |
+ |
abu / DE |
esc / A2G3M1 |
hb |
EX (África do Sul) |
707 |
|
Dietes iridioides |
moréia (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (África do Sul) |
708 |
|||
Iris japonica |
íris-franjada (L) |
+ |
1 ind / E |
hb |
EX (China) |
713 |
|||
Neomarica caerulea |
pseudo-iris-azul (L) |
+ |
esc / DE |
2 ind / G1M1 |
hb |
PR |
717 |
||
Trimezia |
baririço-verdadeiro, ruibarbo-do-mato |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
||||
Watsonia meriana |
palminha-rosa (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
724 |
|||
Lamiaceae |
Callicarpa reevesii |
calicarpa (L) |
+ |
1 ind / A1 |
arv |
EX (China) |
|||
Clerodendrum thomsoniae |
lágrima-de-cristo (L) |
+ |
1 ind / M1 |
arb (tr) |
EX (África ocidental) |
732 |
|||
Clerodendrum X speciosum |
coração-sangrento (L) |
+ |
esc / D |
esc / A1A2M1 |
arb (tr) |
EX (África) |
732 |
||
Hyptis inodora |
mentrasto-grado (F) |
+ |
abu / A1G1G2 |
hb |
PR |
||||
Lavandula dentata |
lavanda (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (região do Mediterrâneo) |
741 |
|||
Marsypianthes chamaedrys |
betônica-brava (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
||||
Mentha suaveolens |
– |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX (Europa) |
||||
Ocimum basilicum |
manjericão |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
EX (sul da Ásia) |
||||
Ocimum campechianum |
alfavaca (L) |
+ |
+ |
esc / A1G1 |
hb |
PR |
|||
Plectranthus barbatus |
falso-boldo |
+ |
esc / CDE |
hb |
EX (Índia) |
||||
Salvia splendens |
sangue-de-adão (L) |
+ |
esc / DE |
esc / A1G1G3M1 |
hb |
BR |
754 |
||
Stachys arvensis |
orelha-de-urso (L) |
+ |
esc / DE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Lauraceae |
Ocotea sp. |
canela |
+ |
1 ind / A2 |
arv |
PR |
|||
Persea americana |
abacateiro (L) |
+ |
2 ind / G1G2 |
arv |
EX (América Central e México) |
||||
Linderniaceae |
Lindernia rotundifolia |
papa-terra (F) |
+ |
esc / A1G2 |
hb |
PR |
|||
Loganiaceae |
Strychnos trinervis |
quina-cruzeiro (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
|||
Loranthaceae |
Tripodanthus acutifolius |
erva-de-passarinho (F) |
+ |
abu / D |
hb (pa) |
PR |
|||
Lythraceae |
Cuphea carthagenensis |
sete-sangrias (F, L) |
+ |
esc / A1G1G2G3 |
hb |
PR |
|||
Cuphea gracilis |
cufeia (L) |
+ |
esc / D |
arb |
BR |
764 |
|||
Punica granatum |
resedá (L), romã (L) |
+ |
+ |
2 ind / D |
arv |
EX (desde a Europa até a Himalaia) |
767 |
||
Magnoliaceae |
Magnolia liliflora |
magnólia-roxa (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (China e Japão) |
768 |
||
Malpighiaceae |
Heteropteris |
– |
+ |
1 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
|||
Malpighia glabra |
acerola (L) |
+ |
1 ind / A1 |
arb |
EX (América Central) |
||||
Stigmaphyllon ciliatum |
estigmafilo (L) |
+ |
1 ind / A1 |
hb (tr) |
PR |
773 |
|||
Malvaceae |
Abutilon darwinii |
sino-amarelo (F) |
+ |
1 ind / E |
1 ind / G3 |
arb |
BR |
775 |
|
Abutilon megapotamicum |
lanterna-chinesa (L) |
+ |
1 ind / D |
arb |
BR |
776 |
|||
Abutilon striatum |
lanterna-chinesa (L) |
+ |
esc / A2G3M1 |
arb |
PR |
777 |
|||
Ceiba |
paineira-rosa (L) |
+ |
esc / AD |
arv |
PR |
||||
Dombeya burgessiae |
astrapeia (L) |
+ |
esc / G1M1 |
arb |
EX (leste sul da África) |
779 |
|||
Gossypium sp. |
algodão (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX |
||||
Hibiscus acetosella |
quiabo-azedo (L) |
+ |
2 ind / G1M1 |
arb |
EX (provavelmente África) |
781 |
|||
Hibiscus rosa-sinensis |
hibisco (L) |
+ |
abu / DE |
abu / A1G1G2G3M1 |
arb |
EX (Ásia tropical) |
783 |
||
Hibiscus rosa-sinensis var. schizopetalus |
hibisco-crespo (L) |
+ |
esc / A1G1G2 |
arb |
EX (leste da África) |
786 |
|||
Malvaviscus arboreus |
malvavisco (L), sapateira |
+ |
1 ind / D |
abu / A1G1G2G3M1 |
arb |
EX (México e norte da América do Sul) |
788 |
||
Pavonia sepium |
– |
+ |
abu / ABC |
ah |
PR |
||||
Pseudobombax grandiflorum |
embiruçu (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
||||
Sida acuta |
malva-baixa (L) |
+ |
esc / A1G1G3 |
hb |
PR |
||||
Sida rhombifolia |
guanxuma (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A1G1M1 |
hb |
PR |
|||
Spirotheca rivieri var. passifloroides |
mata-pau-de-espinho (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
||||
Theobroma cacau |
cacaueiro (L) |
+ |
1 ind / M1 |
arv |
BR |
||||
Triumfetta semitriloba |
carrapicho-de-calçada (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
||||
Melastomataceae |
Clidemia urceolata |
– |
+ |
+ |
2 ind / G1 |
ah |
PR |
||
Heterocentron subtriplinervium |
– |
+ |
esc / D |
hb |
EX (Guatemala e sul do México) |
||||
Leandra sp. |
+ |
1 ind / CD |
arb |
PR |
|||||
Miconia sp. |
+ |
+ |
esc / G1G2 |
arb |
PR |
||||
Pterolepis glomerata |
– |
+ |
abu / G1 |
ah |
PR |
||||
Tibouchina clavata |
orelha-de-onça |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
||||
Tibouchina clinopodifolia |
– |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
||||
Tibouchina granulosa |
quaresmeira |
+ |
esc / D |
esc / G1M1 |
hb |
BR |
|||
Tibouchina pulchra |
jacatirão, manacá-da-serra |
+ |
esc / D |
arb |
PR |
||||
Tibouchina trichopoda |
jacatirão-do-brejo |
+ |
esc / G1G2 |
arv |
PR |
||||
Meliaceae |
Cabralea canjerana subsp. canjerana |
canjerana (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
|||
Melia azedarach |
árvore-de-santa-bárbara (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (margem sul da Himalaia) |
||||
Moraceae |
Ficus pumila |
herinha (L) |
+ |
1 ind / D |
arb (tr) |
EX (China, Japão e Austrália) |
837 |
||
Morus nigra |
amora (L) |
+ |
+ |
abu / ABCDE |
esc / A1G2 |
arv |
EX (leste da Ásia) |
||
Muntingiaceae |
Muntingia calabura |
calabura (L) |
+ |
1 ind / G3 |
arv |
BR (Amazônia) |
|||
Musaceae |
Musa coccinea |
bananeira-vermelha (L) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX (China) |
840 |
||
Musa ornata |
banana-royal (L) |
+ |
esc / G1M1 |
hb |
EX (Ásia tropical) |
841 |
|||
Musa velutina |
bananeira-ornamental (L) |
+ |
1 ind / G1 |
ah |
EX (região da Himalaia) |
844 |
|||
Myrtaceae |
Eucalyptus sp. (casca fina e lisa) |
eucalipto |
+ |
1 ind / B |
arv |
EX (Austrália) |
|||
Eugenia uniflora |
pitangueira (L), pitanga (F) |
+ |
+ |
esc / A1A2G1 |
arv |
PR |
|||
Psidium guajava |
goiabeira (L), goiaba (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
||||
Syzygium jambos |
jambo-amarelo (F, L), jambo-cheiroso (L) |
+ |
2 ind / G2 |
arv |
EX (índia e Malásia) |
||||
Nyctaginaceae |
Bougainvillea spectabilis |
três-marias (F), primavera (L) |
+ |
abu / DE |
abu / A1G1M1 |
arb (tr) |
PR |
850 |
|
Mirabilis jalapa |
maravilha (F, L) |
+ |
+ |
esc / G3M1 |
hb |
PR |
851 |
||
Nymphaeaceae |
Nymphaea caerulea |
lírio-aquático (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
EX (África do Sul) |
853 |
||
Ochnaceae |
Sauvagesia erecta var. erecta |
– |
+ |
esc / A1G1G2G3 |
hb |
PR |
|||
Oleaceae |
Jasminum mesnyi |
jasmim-amarela (L) |
+ |
esc / D |
arb |
EX (China) |
859 |
||
Jasminum nitidum |
jasmim-asa-de-anjo (L) |
+ |
1 ind / D |
arb |
EX (Arquipélago Bismarck, do Pacífico) |
861 |
|||
Jasminum polyanthum |
jasmim-dos-poetas (L) |
+ |
esc / DE |
1 ind / A2 |
arb |
EX (China e Birma) |
863 |
||
Ligustrum japonicum |
alfeneiro-do-japão-arbustivo (L) |
+ (1x) |
+ |
abu / ABCD |
arv |
EX (Japão e Coreia) |
|||
Onagraceae |
Fuchsia hybrida |
brinco-de-princesa (L) |
+ |
1 ind / D |
hb (tr) |
EX (América do Sul) |
868 |
||
Fuchsia regia |
brincos-de-princesa |
+ |
2 ind / CD |
arb (tr) |
PR |
869 |
|||
Ludwigia elegans |
cruz-de-malta (L) |
+ |
1 ind / G2 |
hb |
PR |
||||
Ludwigia leptocarpa |
cruz-de-malta (L) |
+ |
1 ind / G2 |
hb |
PR |
||||
Ludwigia octovalvis |
cruz-de-malta (L) |
+ |
1 ind / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Orchidaceae |
Arundina graminifolia |
orquídea-bambú (L) |
+ |
esc / D |
esc / A1G1G3M1 |
hb |
EX (sudeste da Ásia) |
872 |
|
Coppensia flexuosa |
chuva-de-ouro |
+ |
esc / A1G1G3 |
hb (ep) |
PR |
||||
Dendrobium grupo ‘nobile’ |
olho-de-boneca (L) |
+ |
abu / D |
abu / G3M1 |
hb (ep) |
EX (China e Himalaia) |
873 |
||
Phaius tancarvilleae |
orquídea-da-terra (L) |
+ |
esc / G1G3M1 |
hb |
EX (índia, China, Malásia e Austrália) |
874 |
|||
Phalaenopsis X hybridus |
falenópsis (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (ep) |
EX (Australásia) |
||||
Oxalidaceae |
Oxalis barrelieri |
azedinha (F) |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Oxalis corniculata |
azedinha (F) |
+ |
esc / B |
1 ind / M1 |
hb |
EX (sul da América do Sul) |
|||
Oxalis latifolia |
azedinha (F, L) |
+ |
esc / DE |
hb |
PR |
||||
Oxalis triangularis subsp. papilionacea |
azedinha (F) |
+ |
esc / A |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
|||
Passifloraceae |
Passiflora alata |
maracutão (F), maracujá-peroba (L) |
+ |
1 ind / D |
arb (tr) |
PR |
886 |
||
Passiflora edulis |
maracujá-de-comer (F) |
+ |
1 ind / A2 |
arb (tr) |
PR |
||||
Phyllanthaceae |
Phyllanthus niruri |
quebra-pedra (F, L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
esc / M1 |
hb |
PR |
|
Petiveria alliacea |
guiné (L) |
+ |
1 ind / D |
1 ind / M1 |
hb |
EX (Caribe) |
|||
Piperaceae |
Peperomia cf. rupestris |
erva-de-vidro (F) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (ep) |
PR |
|||
Piper cernuum |
joão-guarandi-do-grado (F) |
+ |
2 ind / G1G2 |
arb |
PR |
||||
Piper gaudichaudianum |
paripaioba (F) |
+ |
abu / ABCE |
abu / G1M1 |
arb |
PR |
|||
Piper mikanianum |
jaguarandi (F) |
+ |
1 ind / C |
arb |
PR |
||||
Piper cf. richardiifolium |
pau-de-junta-do-grado (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
||||
Plantaginaceae |
Cymbalaria muralis |
dinheiro-em-penca (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (sul da Europa) |
898 |
||
Plantago australis subsp. hirtella |
tanchagem (F) |
+ |
+ |
esc / D |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
||
Plantago major subsp. pleiosperma |
tanchagem-major (F), tanchagem (L) |
+ |
esc / A1 |
hb |
EX (Continente Europeu) |
||||
Russelia equisetiformis |
flor-de-coral (L) |
+ |
esc / D |
ah |
EX (México) |
901 |
|||
Stemodia cf. trifoliata |
meladinha-de-três-folhas (F), mentinha (L) |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
||||
Veronica persica |
verônica-da-pérsia (F), mentinha (L) |
+ |
abu / ABCD |
hb |
EX (Oriente Médio) |
||||
Platanaceae |
Platanus X acerifolia |
plátano-de-londres (F) |
+ |
2 ind / D |
arv |
EX (“suposto híbrido entre Platanus orientalis da Europa e Ásia com P. occidentalis dos Estados Unidos”) |
|||
Poaceae |
Andropogon arenarius |
capim-colchão (F) |
+ |
1 ind / D |
hb |
PR |
|||
Andropogon bicornis |
rabo-de-burro (F, L) |
+ |
abu / ABCD |
hb |
PR |
||||
Andropogon leucostachyus |
capim-colchão (F) |
+ |
1 ind / D |
hb |
PR |
||||
Avena sativa |
aveia (F) |
+ |
1 ind / M1 |
hb |
EX (Europa) |
||||
Bromus catharticus |
cevadilha (F, L) |
+ |
esc / D |
hb |
PR |
||||
Cenchrus incertus |
capim-roseta (F) |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Chloris cf. canterae |
capim-branco (F) |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Chusquea bambusoides var. bambusoides |
criciúma |
+ |
esc / G1G2 |
arb (tr) |
PR |
||||
Coix lacryma-jobi |
capim-lágrima-de-nossa-senhora (F), capim-de-lágrima (L) |
+ |
esc / A |
hb |
EX (Ásia tropical) |
||||
Cynodon dactylon |
grama-seda (F, L) |
+ |
esc / A1 |
hb |
EX (África tropical e Eurásia) |
||||
Echinochloa crus-galli var. crus-pavonis |
jaú (F), capituva (L) |
+ |
+ |
1 ind / G2 |
hb |
EX (Eurásia) |
|||
Eleusine indica |
pé-de-galinha (F), capim-pé-de-galinha (L) |
+ |
+ |
abu / A1M1 |
hb |
EX (Ásia) |
|||
Imperata contracta |
sapé-macho (F) |
+ |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
|||
Lolium multiflorum |
azevém (F, L) |
+ |
abu / ABDE |
hb |
EX (sul da Europa) |
||||
Oplismenus hirtellus subsp. hirtellus |
capim-do-mato (F) |
+ |
1 ind / C |
hb |
PR |
||||
Panicum repens |
capim-portuguesa (F), capim-torpedo (L) |
+ |
+ |
esc / D |
esc / A1 |
hb |
EX (Velho Mundo) |
||
Paradiolyra micrantha |
taquari (F) |
+ |
+ |
2 ind / G2 |
hb |
PR |
|||
Paspalum conjugatum |
grama-comum (F), grama-torquilha (L) |
+ |
+ |
esc / A1 |
hb |
PR |
|||
Paspalum urvillei |
capim-das-estradas (F), capim-da-rosa (L) |
+ |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
||||
Pennisetum purpureum |
capim-elefante (F, L) |
+ |
esc / G1G2M1 |
hb |
EX (África) |
||||
Poa annua |
pé-de-galinha (F), pastinho-de-inverno (L) |
+ |
abu / DE |
hb |
EX (Europa) |
||||
Setaria parviflora |
rabo-de-quati (F), capim-rabo-de-raposa (L) |
+ |
+ |
esc / CD |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
||
Setaria sulcata |
capim-palmeirinha (F) |
+ |
esc / C |
hb |
PR |
||||
Triticum aestivum |
trigo (F) |
+ |
1 ind / E |
2 ind / M1 |
hb |
EX (provavelmente sudoeste da Ásia) |
|||
Urochloa |
braquiária-do-morro (F), braquiarão (L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
1 ind / A1 |
hb |
EX (África) |
||
Polemoniaceae |
Cobaea scandens |
cobeia, sinos-do-convento (L) |
+ |
1 ind / B |
hb |
EX (Mexico) |
938 |
||
Polygalaceae |
Polygala paniculata |
barba-de-são-pedro (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
|||
Persicaria capitata |
tapete-inglês (L) |
+ |
abu / D |
1 ind / M1 |
hb |
EX (Ásia) |
945 |
||
Polygonum acuminatum |
capiçoba (L) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
||||
Polygonum hydropiperoides |
acataia (L) |
+ |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
|||
Polygonum persicaria subsp. persicaria |
erva-de-bicho (L) |
+ |
+ |
esc / G2 |
hb |
EX (Europa) |
|||
Rumex crispus |
paciência (L) |
+ |
abu / ABCDE |
hb |
PR |
||||
Rumex obtusifolius |
labaça (L) |
+ |
+ |
abu / BCDE |
2 ind / A1M1 |
hb |
EX (Eurásia) |
||
Portulacaceae |
Portulaca oleracea |
beldroega (F, L) |
+ |
esc / A1A2 |
hb |
PR |
949 |
||
Talinum paniculatum |
beldroega-grande (F), maria-gorda (L) |
+ |
esc / A2G3M1 |
hb |
PR |
||||
Primulaceae |
Ardisia crenata |
ardísia (L) |
+ |
esc / D |
1 ind / G1 |
arb |
EX (Japão) |
951 |
|
Proteaceae |
Grevillea banksii |
grevilha-anã (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Austrália) |
955 |
||
Grevillea robusta |
grevilha (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Austrália) |
||||
Rosaceae |
Eriobotrya japonica |
nespereira (F), ameixa-amarela (L) |
+ |
esc / ADE |
1 ind / G1M1 |
arv |
EX (China e Japão) |
||
Fragaria vesca |
morangueiro-da-europa (L) |
+ |
+ |
esc / M1 |
hb |
EX (Eurásia) |
|||
Kerria japonica |
quérria (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (China e Japão) |
967 |
|||
Prunus persica |
pessegueiro (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
EX (China e Japão) |
||||
Prunus serrulata |
cerejeira-do-japão (L) |
+ |
esc / D |
1 ind / G1 |
arv |
EX (Japão) |
|||
Rosa sempervirens |
roseira-sempre-verde (F) |
+ |
+ |
abu / DE |
abu / A1G1G2G3M1 |
arb |
EX (Europa) |
||
Rubus brasiliensis |
amoreira-branca (F) |
+ |
1 ind / E |
arb (tr) |
PR |
||||
Rubus rosifolius var. coronarius |
framboeseira-silvestre-dobrada (F) |
+ |
1 ind / C |
arb (tr) |
PR |
||||
Rubus rosifolius var. rosifolius |
framboesa-silvestre (F), amora-brava (L) |
+ |
+ |
abu / ABC |
esc / A1G1M1 |
arb (tr) |
PR |
||
Rubus ulmifolius |
amoreira-preta-da-europa (F) |
+ |
abu / ABCD |
arb (tr) |
EX (Europa) |
||||
Spiraea cantoniensis |
grinalda-de-noiva (F), buquê-de-noiva |
+ |
1 ind / AD |
2 ind / G1M1 |
arb |
EX (China e Japão) |
976 |
||
Rubiaceae |
Borreria ocymifolia |
falsa-ipecacuanha (F) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
|||
Coccocypselum lanceolatum |
piririca (F) |
+ |
esc / G1 |
hb |
PR |
||||
Coffea arabica |
cafeeiro, café (F) |
+ |
+ |
1 ind / D |
esc / A1 |
arb |
EX (África: Etiópia) |
||
Ixora chinensis |
ixora-vermelha (F), ixora-chinesa (L) |
+ |
abu / A1G1G2G3M1 |
arb |
EX (China e Malásia) |
981 |
|||
Psychotria nuda |
grandiúva-d’anta (F) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
||||
Richardia brasiliensis |
poáia-branca (F, L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
esc / A1M1 |
hb |
PR |
||
Sabicea villosa |
caninana (F) |
+ |
1 ind / G1 |
hb (tr) |
PR |
||||
Rutaceae |
Citrus aurantiifolia |
limão-galego (F) |
+ |
+ |
abu / ADE |
abu / A1G1M1 |
arb |
EX (sudeste da Ásia) |
|
Citrus reticulata |
bergamoteira, tangerineira (F) |
+ |
1 ind / D |
arb |
EX (sudeste da Ásia) |
||||
Citrus sinensis |
laranjeira-comum (F) |
+ |
+ |
1 ind / G1 |
arb |
EX (China) |
|||
Citrus X limon |
limoeiro (F) |
+ |
+ |
abu / ABD |
esc / G1 |
arb |
EX (sudeste da Ásia) |
||
Ruta graveolens |
arruda (F) |
+ |
1 ind / D |
ah |
EX (sul da Europa) |
||||
Salicaceae |
Salix humboldtiana |
salseiro (F, L), salgueiro (L) |
+ |
1 ind / B |
arv |
PR |
|||
Sapindaceae |
Allophylus edulis |
vacum (F) |
+ |
esc / BC |
arv |
PR |
|||
Allophylus petiolulatus |
baga-de-morcego (F, L) |
+ |
1 ind / G1 |
arv |
PR |
||||
Paullinia trigonia |
cipó-timbó (F) |
+ |
2 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
||||
Scrophulariaceae |
Buddleja stachyoides |
barbasco-do-brasil (F), barbasco (L) |
+ |
+ |
1 ind / BE |
ah |
PR |
||
Verbascum virgatum |
– |
+ |
1 ind / E |
1 ind / A1 |
hb |
EX |
|||
Smilaceae |
Smilax cf. quinquenervia |
japecanga (L) |
+ |
1 ind / B |
hb (tr) |
PR |
|||
Solanaceae |
Acnistus arborescens |
esporão-de-galo-falso (F), barrileira |
+ |
esc / A1G1G2M1 |
arb |
PR |
|||
Browallia americana |
brovália (F, L) |
+ |
1 ind / D |
3 ind / A1A2M1 |
hb |
EX (América do Sul) |
1007 |
||
Brugmansia suaveolens |
trombeta (F), trombeteira (L) |
+ |
1 ind / C |
ah |
PR |
1008 |
|||
Brunfelsia pauciflora |
manacá-grado (F), manacá-de-cheiro (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
PR |
1009 |
|||
Brunfelsia pilosa |
– |
+ |
esc / A2G3M1 |
arb |
PR |
||||
Brunfelsia uniflora |
manacá (F) |
+ |
esc / D |
1 ind / G1 |
arb |
PR |
1010 |
||
Capsicum annuum |
pimenta-ornamental (L) |
+ |
1 ind / D |
arb |
EX (América do Sul e México) |
1012 |
|||
Lycopersicon esculentum |
tomate (F) |
+ |
+ |
1 ind / D |
esc / A1G1G2M1 |
hb |
EX (América Central e América do Sul) |
||
Nicotiana tabacum |
fumo (F, L) |
+ |
1 ind / B |
esc / A2G3M1 |
hb |
EX (Argentina e Bolivia) |
|||
Petunia X hybrida |
petúnia-comum |
+ |
esc / D |
hb |
EX (Argentina) |
1019 |
|||
Physalis pubescens |
camapu (F, L) |
+ |
+ |
1 ind / D |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
||
Solanum americanum |
erva-moura (F), maria-pretinha (L) |
+ |
+ |
abu / ABCD |
abu / A1G1G2G3M1 |
hb |
PR |
||
Solanum betaceum |
tomate-arbóreo (L) |
+ |
1 ind / D |
arv |
EX (Andes) |
||||
Solanum capsicoides |
joá-vermelho (F, L) |
+ |
esc / G1G3 |
ah |
BR |
||||
Solanum mauritianum |
cuvitinga (F), fumo-bravo (L) |
+ |
esc / A |
arb |
PR |
||||
Solanum megalochiton |
joá-velame (F) |
+ |
esc / ACE |
arv |
PR |
||||
Solanum paniculatum |
jurubeba-verdadeira (F), jurubeba (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A1G1G2M1 |
arb |
PR |
|||
Solanum pseudocapsicum |
peloteira (F, L) |
+ |
1 ind / A |
ah |
PR |
||||
Solanum sessiliflorum |
maná-cubiu |
+ |
+ |
1 ind / G1 |
ah |
BR |
|||
Strelitziaceae |
Strelitzia reginae |
flor-ave-do-paraíso (L) |
+ |
esc / D |
hb |
EX (África do Sul) |
1029 |
||
Theaceae |
Camellia japonica |
camélia (L) |
+ |
esc / DE |
1 ind / G1 |
arb |
EX (Japão, China e Coréia) |
1030 |
|
Tropaeolaceae |
Tropaeolum majus |
capuchinho (L) |
+ |
esc / CD |
1 ind / G1 |
hb |
EX (Peru) |
1031 |
|
Turneraceae |
Turnera ulmifolia |
flor-do-guarujá (L) |
+ |
esc / A1A2 |
arb |
BR |
1032 |
||
Typhaceae |
Typha domingensis |
taboa (F), tabôa (L) |
+ |
abu / ABE |
hb |
PR |
|||
Urticaceae |
Laportea aestuans |
– |
+ |
2 ind / A1M1 |
hb |
PR |
|||
Pilea microphylla |
brilhantina (L) |
+ |
abu / D |
abu / A1G1G3M1 |
hb |
PR |
1036 |
||
Verbenaceae |
Congea tomentosa |
congeia (L) |
+ |
1 ind / A2 |
arb |
EX (Índia e Malásia) |
1039 |
||
Duranta erecta |
violeteira (L) |
+ |
+ |
esc / A2 |
arb |
PR |
1040 |
||
Duranta vestita |
fruta-de-jacu (L) |
+ |
esc / CD |
arv |
PR |
||||
Lantana camara |
cambará-de-espinho (L) |
+ |
1 ind / D |
esc / A1G1G2G3M1 |
arb |
PR |
1044 |
||
Lantana cf. canescens |
– |
+ |
2 ind / G3M1 |
arb |
PR |
||||
Lantana fucata |
cambará-roxo, cambará-lilás (L) |
+ |
esc / BCE |
1 ind / A1 |
arb |
PR |
1045 |
||
Petrea volubilis |
flor-de-são-miguel (L) |
+ |
1 ind / G1 |
arb (tr) |
PR |
1048 |
|||
Stachytarpheta cayennensis |
gervão (L) |
+ |
esc / G1G3M1 |
hb |
PR |
1049 |
|||
Verbena |
cambará-de-capoeira (L) |
+ |
esc / DE |
hb |
PR |
1050 |
|||
Verbena |
– |
+ |
1 ind / A1 |
hb |
PR |
1052 |
|||
Violaceae |
Viola X wittrockiana |
amor-perfeito (L) |
+ |
abu / D |
hb |
EX (Eurásia) |
1056 |
||
Xanthorrhoeaceae |
Aloe vera |
babosa (L) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX (região Mediterrânea, Ilha da Madeira e Ilhas Canárias) |
1065 |
||
Bulbine frutescens |
bulbine (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África do Sul) |
1066 |
|||
Kniphofia uvaria |
tritoma (L) |
+ |
1 ind / D |
hb |
EX (África) |
1069 |
|||
Zingiberaceae |
Alpinia zerumbet |
gengibre-concha (L) |
+ |
2 ind / A2G1M1 |
hb |
EX (China e Japão) |
1074 |
||
Etlingera elatior |
bastão-do-imperador (L) |
+ |
esc / G1 |
hb |
EX (Indonésia) |
1079 |
|||
Hedychium coronarium |
lírio-do-brejo (L) |
+ |
esc / A1G1G2 |
hb |
EX (Himalaia) |
1084 |
|||
SAMAMBAIAS |
|||||||||
Anemiaceae |
Anemia phyllitidis |
– |
+ |
1 ind / A |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
||
Blechnaceae |
Blechnum brasiliense var. brasiliense |
xaxim-petiço (F), samambaiaçu-do-brejo (L) |
+ |
abu / ABCE |
abu / A1G1G2 |
ah |
PR |
||
Blechnum polypodioides |
blecno (F) |
+ |
esc / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Cyatheaceae |
Cyathea atrovirens |
xaxim-verde-escuro (F) |
+ |
1 ind / G1 |
ah |
PR |
|||
Dennstaedtiaceae |
Pteridium arachnoideum |
samambaia-das-taperas-aracnóide (L, F) |
+ |
esc / BCE |
hb |
PR |
|||
Gleicheniaceae |
Dicranopteris flexuosa |
gleiquênia-tortuosa (F) |
+ |
esc / D |
hb |
PR |
|||
Gleichenella pectinata |
gleiquênia-de-pente (F), samambaia-de-barranco (L) |
+ |
esc / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Sticherus nigropaleaceus |
gleiquênia-bifida (F) |
+ |
esc / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Nephrolepidaceae |
Nephrolepis cordifolia var. cordifolia |
escadinha-do-céu (F) |
+ |
abu / D |
hb |
PR |
|||
Nephrolepis rivularis |
– |
+ |
esc / G1G2 |
hb |
PR |
||||
Polypodiaceae |
Campyloneurum austrobrasilianum |
– |
+ |
esc / BC |
hb (ep) |
PR |
|||
Campyloneurum nitidum |
polipódio-luzidio (F) |
+ |
1 ind / C |
abu / G1G2 |
hb (ep) |
PR |
|||
Microgramma percussa |
polipódio-percutido (F) |
+ |
1 ind / G1G2 |
hb (ep) |
PR |
||||
Microgramma squamulosa |
polipódio-escamosa (F) |
+ |
abu / ABCD |
hb (ep) |
PR |
||||
Microgramma vacciniifolia |
polipódio-vacinifólio (F) |
+ |
esc / G1G2 |
hb (ep) |
PR |
||||
Pleopeltis hirsutíssima |
polipódio-hirsutíssimo (F) |
+ |
abu / ABCDE |
hb (ep) |
PR |
||||
Pleopeltis pleopeltifolia |
polipódio-estreito (F) |
+ |
abu / ABCD |
abu / G1G2 |
hb (ep) |
PR |
|||
Serpocaulon latipes |
polipódio-de-pé-largo (F) |
+ |
1 ind / AB |
1 ind / G1 |
hb (ep) |
PR |
|||
Pteridaceae |
Doryopteris nobilis |
dorióptero-nobre (F) |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
|||
Pteris cretica |
samambaia-prata (L), pteris-de-creta (F) |
+ |
1 ind / A2 |
hb |
EX |
54 |
|||
Pteris vittata |
samambaia-de-muro (L) |
+ |
esc / AD |
esc / A1M1 |
hb |
EX (Ásia) |
|||
Thelypteridaceae |
Macrothelypteris torresiana |
rabo-de-gato (L) |
+ |
abu / ABCD |
esc / A1G2 |
hb |
EX (África e Ásia tropical e subtropical) |
||
Thelypteris sp. |
+ |
1 ind / G1 |
hb |
PR |
|||||
LICÓFITAS |
|||||||||
Lycopodiaceae |
Palhinhaea cernua |
pinheirinho-do-campo |
+ |
esc / G2 |
hb |
PR |
(1)
Nome comum: fontes são os fascículos da Flora Ilustrada Catarinense. 1965 até o presente (F), e os livros de Harri Lorenzi e coautores (L). É citado somente o primeiro dos nomes listados em F e L.
Flo = espécie foi encontrada florida em agosto de 2017.
Fru = espécie foi encontrada com frutos (quase) maduros maduros (angiospermas), ou com esporângios (samambaias), em agosto de 2017.
Abundância: mab = muito abundante; ab = abundante; esc = escassa; 1 ind = visto somente um indivíduo (árvores/arbustos) ou apenas um único grupo de indivíduos (espécies herbáceas).
Localidade:
– Litoral: A1 = cidade de Antonina, visitada em 07/08/2017; A2 = cidade de Antonina, visitada em 28/08/2017; G1 = região do rio Tagaçaba (município de Guaraqueçaba), visitada em 02+31/08/2017; G2 = rodovia PR-405, trecho km 62 a km 78 (município de Guaraqueçaba), visitada em 09/08/2017; G3 = cidade de Guaraqueçaba, visitada em 09/08/2017; M1 = cidade Morretes, visitad em 01/09/2017.
– Primeiro planalto: A = Reserva Natural Cambuí (Avenida Comendador Franco no 9555), Curitiba, visitada em 12/08/2017; B =parte do vale do rio Iguaçu situada entre a Avenida Marechal Floriano Peixoto e o Zoológico de Curitiba, visitada em 13/08/2017; C = floresta ao redor do Zoológico de Curitiba, visitada em 14/08/2017; D = ruas de Curitiba, nos bairros Butiatuvinha, Centro, Hauer, Jardim das Américas, Tarumã e Vista Alegre, visitada de 15 a 27/08/2017; E = cidade de Piraquara, visitada em 26/08/2017.
Ho = Hábito: arv = arborescente; arb = arbustivo; ah = arbustivo-herbáceo; hb = herbáceo; (tr) = “trepador”; (ep) = epífita.
Procedência da espécie: PR = nativa do estado do Paraná; BR = nativa do Brasil, mas não do Paraná; EX = exótica (não nativa do Brasil).
Apêndice 2. Locais de ocorrência (agosto de 2017) de espécies exóticas, ou localmente não nativas, que são raramente encontradas no Litoral ou no Primeiro planalto do Paraná. (1)
Família |
Espécie |
Local |
|